Galvanik Korozyon Nedir?
Su, belli bir iletkenliğe sahip bir maddedir. Suyun içindeki tuz ve mineraller arttığında, suyun iletkenlik oranı da dolaylı olarak artmaktadır. Bu yüzden suyun altında bulunan metal parçalar, suyun iletkenliğinden dolayı, kendi aralarında bir kapalı sistem iletim devresi oluştururlar.
Her metalin farklı bir elektron yapısı, potansiyeli, dayanımı ve sertliği vardır. Bazı metallerin elektron vermesi kolay olmaktayken, bazı metallerin elektron vermeleri çok zor olmaktadır. Kolay elektron veren metaller, yumuşak olarak nitelendirilirler. Suyun altındaki farklı tip metallerin birbirleri ile etkileşime geçmesine ve bozulmaya başlamasına galvanik korozyon denir. Bu tip etkileşime giren metallere anot ve katot denir.
Galvanik Korozyon ;
• Teknedeki elektrik kaçağı,
• Sahil bağlantısının topraklama sistemindeki sorun,
• Teknedeki topraklama sistemi hatası,
• Bulunulan bölgedeki deniz yatağındaki metal yatakları,
• Çevredeki metal iskele veya marina sistemleri,
• Komşu teknelerdeki elektrik kaçağı,
• Komşu teknelerin gövde yapı tipi, metal veya alüminyumdan yapılmış olmaları,
• Deniz suyunun tuzluluk seviyesi ; gibi durumlar, galvanik korozyonu tetikleyebilir veya hızlandıracaktır.
Metallerin Yapıları
Suyun altında bulunan metallerin anot veya katot olmaları, galvanik korozyon oluşuma sebep olmaktadır. O yüzden metallerin yapılarının bilinmesi, gerekli korumaların yapılmalarını sağlayacaktır. Anot olan metaller, kolay elektron verirler ve korozyona kolay uğrarlar. Bunlara yumuşak metaller diyebiliriz. Teknelerde koruma amacıyla yani anot olarak bu tür metaller kullanılır. Bunlara tutya adını veririr. Genellikle alüminyum, çinko gibi metallerden yapılırlar.
Kaç Volt Koruma Sağlar?
Suyun altındaki her metalin belli bir voltaj seviyesinde aktifleşme durumu fazla olmaktadır. Eğer koruma amacıyla takılan tutyaların potansiyel voltajına aykırı bir voltaj oluşumunda, tutyalar koruma sağlayamazlar. Bu durumda tutya yerine, teknenin altındaki diğer metal, şaft, pervane, şanzıman, kuyruk gibi parçaların korozyıona uğramalarına neden olurlar.
Örneğin çinkodan yapılmış bir tutya, suyun altında 0,9 ile 1,1 Volt arasındaki iletimlerde koruma sağlar. Kaçak voltaj yükseldiğinde ve alçaldığında koruma sağlayamazlar.
Galvanik İzolatör Nedir?
Günümüzde bir çok pahalı teknede standart olarak verilen ancak bazı markaların halen standart yapmadığı bir üründür. Tekneleri, galvanik korozyona karşı korumak amacıyla kullanılırlar. Teknelere, sahilden gelen şarj kablosunun topraklama hattına galvanik izolatör takılır. Sahil geriliminin içindeki kaçak akımları ki bunlar genellikle DC akım olurlar, engellenmesini sağlayan bir alettir. Çünkü teknelerdeki galvanik korozyonun en önemli sebepleri, sahilden alınan şarj elektriği olmaktadır.
Uzun süreli kullanılan sahil kablolarındaki kaçak akımlar, suyun altındaki akımı da hızlandıracak ve metallerin etkileşimlerini hızlandıracaktır. Bunun sonucunda da korozyon meydana gelecektir.
O yüzden, sahilden elektrik alan tüm tekneler için galvanik izalatör kullanılması önerilmektedir.
Deniz Giray