Hava basıncı, dünyayı çevreleyen havanın içindeki moleküllerin ağırlığıdır. Hava basıncı, barometre cihazı ile ölçülür. Barometre, havanın ağırlığının ölçülmesinde en doğru sonucu verecek olan alettir. Hava raporları hazırlanırken ve hava tahminleri için hava basıncı ve barometre, vaz geçilmez değerlerdir.
Hava basıncı, atmosferik koşullar nedeniyle yer değiştirebilir. Örneğin ısınan havanın yükselmesi, soğuyan havanın çökmesi gibi durumlar hava basıncında değişikliklere neden olmaktadır.
Fakat bunların dışında yer çekimi de havanın ağırlığının yani basıncının değişmesinde rol oynamaktadır. Meteoroloji raporlarında ve okuduğunuz kitaplarda deniz seviyesinde hava basıncı yazdığını görmüşünüzdür. Deniz seviyesindeki hava basıncı en yüksek değerde olan hava basıncıdır. Yükseklere doğru çıkıldıkça, havanın basıncı azalacaktır çünkü yer çekimi etkisini yitirmeye başlayacaktır. Örneğin atmosfer dışına çıktığınızda yer çekiminin kalmamasını, uzay aracı içindeki astronotların uçması olarak örnek verebiliriz.
Ancak deniz seviyesindeki hava basıncı da yer şekilleri, sıcaklık ve nem farkları gibi değişkenler ile değişiklik gösterebilir. Nasıl bir gün güneş açarken, ertesi gün yağmur yağıyorsa, bunun sebebi havanın basıncının değişmesi ve basıncı sürekli bir hareket halinde olmasıdır. Havanın basıncı sabit olsaydı ve hava hareket etmeseydi, her zaman aynı hava koşullarını yaşardık.
Havanın sürekli değişim halinde olması ve ağırlığının değişmesi, hava basıncını oluşturmaktadır.
• Yükseklere çıkıldıkça mevcut hava basıncı azalır.
• Hava ısındıkça yükselir ve bölgede hava basıncı düşer.
• Hava soğudukça, hava yoğunlaşır ve hava basıncı artar.
• Yüksek basınç ‘’H’’ ile, alç basınç ‘’L’’ ile sembolize edilir.
• Ekvator bölgesinde sürekli termik alçak basınç alanı vardır.
• Kutuplar bölgesinde sürekli termik yüksek basınç alanı vardır.
• Hava basıncının, deniz seviyesindeki basıncı 1013 mbar kabul edilir.
• Hava, yüksek basınçtan alaçk basınca doğru hareket eder.
• Rüzgarlar ,havadaki ısı ve basınç farkından oluşur.