Alçak Basınç Alanı Nedir?

Alçak Basınç nedir?

Alçak basınç merkezi, etrafına göre düşük basınca sahip olan bölgeler için kullanılan bir terimdir.Alçak basınç alanlarının etkisindeki bölgelerde, rüzgar, atmosferin üst taraflarına doğru yükselici şekilde davranır. Yani hava yer seviyesinden yukarıya doğru yükselir. Bu bölgelerdeki, söz konusu yükselici hava hareketlerine siklon bölgesi adı da verilir.

Alçak basınç merkezlerinde yükselici hava olduğu için, hava hareketleri çevreden, alçak basınç merkezine doğru olur. Merkezde de hava yükselmeye başlar. Hava basınç ve ağırlık farkından dolayı daima yüksek basınç merkezinden alçak basınç merkezine doğru eseceği için, alçak basınca sahip olan bölgelerde rüzgarlar sert esecektir.

Ayrıca dünyanın dönüş yönü yüzünden, mevcut hava hareketlerinde sapmalar olur. Kuzey yarım kürede saat yönünün tersine doğru, güney yarım kürede ise saat yönünde rüzgarlarda bir sapma hareketi gözlenir.

Alçak Basınç Alanı Kavramı

Alçak basıncı 1013 mbar’ın altı olarak tanımlamak doğrudur ama alçak basınç merkezini bu şekilde tanımlamak kesinlikle yanlıştır. Çevre 1040 mb, fakat söz konusu bölge 1015 mb olsa yani yüksek basınç görünse bile, çevresinden dolayı alçak basınç merkezi olarak tanımlanacaktır. O yüzden ezberlemek doğru değildir.

Dünyadaki Sürekli Alçak Basınç Alanları ?

Termik Alçak Basınç Kuşağı

Dünya üzerinde sıcaklık ve yer şekillerine bağlı olarak alçak basınç merkezleri oluşmaktadır. Örneğin ekvator bölgesi, güneş ışıklarını dik aldığı için her mevsim oldukça fazla sıcaklığa sahiptir. Ekvator bölgesinde yer şekilleri çöl koşullarına yakın olduğu için, havanın tutunabileceği koşullar olmadı için hava çok ısınır. Isınan havanın yoğunluğu azalacaktır ve ısınan hava, doğal olarak yukarıya doğru yükselecektir. Böylece bulunduğu bölgede yan ekvator kuşağında, ısınmadan dolayı alçak basınç merkezi oluşmuş olacaktır. Isınmadan dolayı oluşan alçak basınç merkezlerine termik alçak basınç merkezi denir. Bunun en güzel örneği Ekvator bölgesidir. Ekvator siklonu da denebilir.

Kutup bölgelerindeki soğuk hava ve dünyanın yapısı nedeniyle kutuplarda da termik yüksek basınç merkezleri oluşur.

Dinamik Alçak Basınç Kuşağı

Kutuplardaki büyük basınç merkezleri ile ekvator üzerindeki termik alçak basıncın etkileşimi sonucu, dinamik yani hareketli alçak basınç merkezleri oluşur. Genellikle 30 derece ile 70 derece arasında, kutup rüzgarları ile batı rüzgarlarının karşılaşması sonucu dinamik alçak basınç merkezleri oluşur. Dünyanın günlük hareketi de dinamik alçak basınç siklonlarının oluşmasında etkilidir.

Sıcaklık değişimlerinden dolayı, yaz mevsiminde karaların ısınmasında dolayı, karalar üzerinde, kış mevsiminde ise denizlerin nispeten daha sıcak olmasından dolayı denizlerin üzerine alçak basınç siklonları oluşur.

Ortalama her 6 saatte, bu kuşak çevresinde 37 civarında siklon merkezi oluşur.

Her kış kuzey yarım kürede, ortalama 230 adet etkili olan dinamik alçak basınç merkezi yani siklon oluşur.

Alçak Basınç Merkezi Genel Özellikleri

– Hava hareketleri çevreden merkeze doğrudur. Kuzeyde saat yönünün tersine, güneyde saat yönüne doğru bir hareket vardır.

– Yükseltici hava hareketleri görünür.

– Nemlilik ve yağış oranı fazladır.

– Alçak basınç merkezlerine hava genellikle kapalı ve bulutlu olur.

– Güneşin görülme sıklığı azdır.

– Alçak basınç merkezleri bulutlu olduğu için sıcaklık kaybolmaz, sıcaklık farkı azdır.

– Sürekli alçak basınç alanlarında bitki örtüsü, yağışlardan dolayı gürdür.

– Genellikle 0 derece Ekvator kuşağında ve 60 derece enlemlerinde görülür.