Denizde seyir halindeyken bir teknede karşılaşılabilecek en tehlikeli ve olumsuz durumlardan biri de yangındır. O yüzden yangına karşı tüm önlemlerin eksiksiz alınması gerekmektedir. Hem donanım hem de eğitim bakımından bilgi sahibi olunması gereklidir.
Her yıl denizlerimizde ve marinalarımızda bir çok teknede yangın çıkmakta ve tekneler kül olmaktadır. Özellikle ahşap veya fiberden yapılan teknelerin yangınların söndürülmeleri çok zor olmaktadır. O yüzden erken önlem alma en etkili yol olacaktır.
Yangın söndürücülerin yerlerini bilin;
Bir çok tekne sahibi, yangın söndürme aletlerini, ortalıktan uzak yerlere yerleştirirler. Her teknede motor için bir adet, mutfak için bir adet ve kamara sayısı kadar yangın söndürücü bulunması yönetmeliğe göre zorunludur. En azından motor ve mutfak için olan yangın söndürücülerin kolay ulaşılabilir bir yerde olmaları gereklidir.
Ayrıca bir çok kişi, hiç yangın söndürücü kullanma deneyimine sahip değildir. En azından nasıl çalışacağı, yangın bölgesine kaç derece açı ile tutulacağı, kapalı yerlerde, kullanıcısına zarar vermemesi için neler yapılmalısı gerekir gibi konuların bilinmesi gerekir.
Yangın söndürücülerini basınç manometreleri dolu gibi gösterse de, her yıl eksiksiz bakımlarının yapılması şarttır.
• Yangın söndürücüleri, ulaşımı kolay yerlere yerleştirin.
• Her yıl düzenli bakımlarını aksatmayın.
• Haklarında bilgi sahibi olun.
• Kuru kimyevi toz bulunan yangın söndürücüleri tercih edin. (renk kodu mavi)
Motor dairesini temiz tutun;
Motorların aşırı ısınması sonucu alev almaları da çok sık görülen bir yangın çeşididir. O yüzden motor dairelerinde hiç bir zaman yanıcı veya herhangi başka malzemeler stoklanmamalıdır. Bazı tekne sahibi be kaptanlar, özellikle motoryatlarda yer azlığında dolayı motor dairelerin bir kısmını depo olarak kullanırlar. Bu doğru değildir, yangını çoğaltıcı etki yapacaktır.
Motor yangınlarını önlemek için motorun üzerindeki yağ ve yakıt kaçakları kontrol edilmeli ve dikkate alınmalıdır. Motor bölgesi yakıttan ve yağdan temizlenmeli, sintineler temiz olmalıdır.
Teknede Isıtıcıya dikkat ;
Teknelerdeki yangınların büyük kısmı, kış aylarında kullanılan standart dışı ısıtıcılar sebebiyle olmaktadır. Özellikle kızılötesi (infrared) çubuk şeklinde olan ısıtıcıların, devrilmesi yangınları tetiklemektedir. Denizdeki dalgaların, limanda bile olsa tekneyi sallamasından dolayı, bu tip ısıtıcılar devrilmektedir. Devrildiklerinde düştükleri bölgede yangın çıkarmaları olasıdır.
O yüzden teknelerde bu tip ısıtıcılar asla kullanılmamalıdır, kullananlar da uyarılmalıdır. Özellikle marinalarda, bir teknede çıkan yangınibağlı bulundupu komşu teknelere rahatlıkla sıçramaktadır. Bu tip ısıtıcıların yerine fanlı küçük ısıtıcılar tercih edilmeli ya da dizel ısıtma sistemleri taktırılmalıdır.
Elektrik kablolarını kontrol edin;
Teknelerde 12V ve 24V gibi düşük elektrik voltajı kullanırız. Fakat voltaj düştükçe, yüksek güç çeken cihazların kullanımında amper çekişi artacaktır. Amper çekişinin artması, kablolarda zorlanmayı da arttıracaktır. Bu da, uygun kalınlıkta olmayan standart dışı kabloların zamanla ısınmasına ve yangın çıkarmasına sebep olmaktadır.
İkinci el tekne aldığınızda daima kablolamaları elinizden geldiğince kontrol edin. Teknenizdeki elektrik işlerini, güvenilir olmayan ustalara yaptırmayın. Kullanılacak olan ince bir kablo bile yangın çıkartabilir. Düşük voltajlarda tehlike çok daha fazladır. Ülkemizdeki deniz yangınlarında elektriksel sebep ön plandadır.
Teknelerin elektrik sistemini yangına karşı korumak için öncelikle teknedeki nemi engellemeniz gerekmektedir. Yüksek nem, bakır kabloların kararmasına, iletim kaybına, elektriksel donanımda korozyona sebep olmaktadır. Bunun sonucunda kapasite kaybeden kablo ve devreler daha fazla ısınma yapacaktır. Isınma, yangına neden olabilecektir.
Ayrıca düşük voltajlı sistemlerde ark oluşması çok kolaydır. 12V bir tekne aküsün de kaza ile bir el çelik el anahtarını, iki ucuna temas ettiğinde, metal anahtarın nasıl eridiğini ve kararma yaptığını belki yaşamışınızdır.
Elektrik yangınlarına karşı ;
• İnce kablo kullanmayın, her ünite için sigorta koruması mutlaka yaptırın.
• Güvenilir olmayan ustalar ile çalışmayınız.
• Değişen ürünlerin ve elektronik cihazların kapasiteleri artıyorsa, kablolarında kapasitelerini arttırın ya da emin olun.
• Teknelerin sintinelerini daima kuru tutun, teknelerde nemi kesinlikle engelleyin.
Gaz sistemlerini kontrol ettirin;
Teknelerde bulunan tüp gaz sistemlerinin her yıl periyodik olarak bakıma ve kaçak kontrolüne ihtiyacı vardır. O yüzden gaz sistemlerinin bakımını ve tüp değişimini ihmal etmeyin. Akü şarj aletini sürekli açık tutmayın; Özellikle bazı tekne kullanıcıları, uzun süre teknelerini terk ettiklerinde bile, akü şarj aletlerini açık bırakıyorlar. Teknelerinin 220V sahil gerilimine sürekli bağlı tutuyorlar. Teknelerde her ne kadar her türlü, koruyucu termik sigorta kullanılsa da bozulmuş olan aküler için bir koruma bulunmamaktadır.
Sürekli şarja bağlı olan ve eskimeye başlamış aküler, zamanla kaynama yapabilirler. Özellikle içlerindeki plakaların incelmesi sonucu, sürekli akım çekmek isterler. Elektriğe bağlı akü şarj cihazı çalışmaya devam eder ve bir aksilik olduğunu algılayamaz. Bunun sonucunda aküler ısınmaya ve gaz çıkarmaya başlarlar. Aşırı ısınma sonucu akülerin bulunduğu bölgede yangın çıkma ihtimali artar.
Uzun süreli kullanılmayan teknelerin sahil bağlantısının sürekli olması ve akülerin sürekli şarjda bırakılması uygun değildir.