Deniz Demiri

Ülkemiz denizcileri tarafından yaygın kullanıma ve ihtiyaca sahip bir ürün değildir. Genellikle açık denizlerde, dünya turu yapan denizcilerin yardımına koşar. Esas amacı, sert koşullarda, teknenin sürüklenme hızını yavalaşlatmak ve tekneyi daha dengeli yapmaktır. O yüzden fırtına çapası, deniz demiri ve paraşüte benzediği için deniz paraşütü adı verilebilir.

Deniz demiri hakkında tarihte ilk bilgilere, 1877 yılındaki Amerikan Donanması arşivlerinde rastlanır. O zamanlar ahşap veya metalden yapılma düşünceleri vardı. Fakat günümüzdeki modern deniz demirleri, fazla yer kaplamamaları için kanvas kumaştan yapılmaktadır.

Yan yalpaya düşmekten kurtarır;

Bir tekne için fırtınamsı havalarda en kötü senaryo, dalgaların bordalardan yani yanlardan alınarak, teknenin yalpaya düşmesidir. Sert hava ve dalga yüksekliğinin fazla olduğu koşullarda, yandan alınan dalgalar, teknelere zarar verebilir.

Bu yüzdeni teknelerin genellikle baş taraflarından suya, paraşüt gibi deniz demiri bırakılır. Bu paraşüt sayesinde, teknenin dalga ve rüzgardan dolayı sürüklenme hızı yavaşlatılır. Yavaşlayan tekneyi, deniz demiri, kıça doğru çekiyormuş gibi davranır.

Bunun sonucunda, teknenin başı, daima dik kalır ve dalgaları kıçtan alarak yavaşça sürüklenir.

İki tip deniz demiri vardır;

Kullanım amacına göre iki farklı tipte deniz demiri vardır. Biri normal demir atılmış gibi, başını rüzgara ve dalgaya vererek, tekneyi frenletmektedir. Diğeri ise, kıç taraftan bırakılır ve sürüklenen tekneyi yavaşlatmayı hedefler. Her ikiside teknenin yalpaya düşmesini engellemiş olur.

Baştan bağlanan paraşütlü deniz demiri;

Dünya üzerinde açık deniz seyri yapan bir çok denizci, demir tip tercihini, rüzgar ve dalga önden gelecek şekilde kullanılan paraşüt tipi deniz demirinden kullanır. Yani açık denizde demir atılmış gibi davranış sergiler. Zincir ile halat karışımı bir bağlama halatı vardır ve bu halatı, baş taraftaki koç boynuzuna ya da ırgata bağlarlar.

Kıçtan bağlanan yavaşlatıcı deniz demiri;

Çok sert havalarda, gezi yelkencileri için rüzgar altına doğru dalgalar ile seyir yapmak zorlayıcı olabilir. Eğer fazla hızlı gidilirse ve dümen hakimiyeti kaybedilirse, yetişen dalganın tepesine çarpmak olasıdır. Bu tekneye ciddi hasarlar verebilir. Böyle bir durumda teknenin dalga üzerindeki anlık hızı 15 knot’lara kadar çıkabilir.

Bunu engellemek ve teknenin frenlemesini sağlamak için kıç taraftan başka tip deniz demiri kullanınılır. Teknenin 6 knot ve daha az hız ile seyredecek hale gelmesi hedeflenir. Bu sayede dümencinin, dümene daha kolay hakim olması sağlanır.