Çanakkale Boğazı Akıntısı

Çanakkale Boğazı

Çanakkale Boğazı Kurtuluş Mücadelemizin simgesi olan Çanakkale Boğaz’ı, günümüzde gemiler için önemli bir su yoludur. Çanakkale Boğazı’nı geçmeyi planlayanlar hem gemilerin hem de boğaz akıntılarının yoğun olduğu bölgeleri iyi bimelidirler. Çanakkale Boğazı’nın toplam uzunluğu yaklaşık 34 deniz milidir. Boğazın en dar yeri Kilitbahir ile Çanakkale arasındadır ve uzunluğu 0.8 deniz milidir. Boğazda seyir Çanakkle Boğazı’nda yelken ile seyir yapmak yasak değildir. Fakat yelkenli ve motorlu yatların boğaz içinde gemilere çapariz vermemeleri gerekmektedir. Yol hakkı gemilere aittir. Özellikle boğazın dar alanlarında gemilerle karşılaşma olasılığı çok yüksek olmaktadır. Boğazdaki yoğun gemi trafiği ikiye ayrılmıştır. Marmara’ya çıkan gemiler Anadolu yakasını, Ege’ye inen gemiler ise Gelibolu yakasını takip ederler.

Çanakkale Boğazı’nda kuzeyden güneye doğru akan sabit bir akıntı her zaman vardır. Akıntı boğazın coğrafi yapısını takip etmektedir. Boğazın geniş yerlerinde akıntı yayılır ve akıntının hızı düşer. Boğaz akıntısı Gelibolu önlerinde 1 knottan başlar, Ege’ye doğru inildikçe artar. Nara Burnu’nun açığında 2 knot, Çanakkale açığında 3 knot, Kilitbahir açığında 4 knota kadar çıkar. Boğazın sahillerinde ters akıntılar oluşabilir.

Özellikle poyrazınn kuvvetli estiği günlerde bu akıntıların hızları artar. Kepez Burnu’ndan Ege’ye doğru boğazın girişine kadar olan kısımda Gelibolu yakasındaki akıntılar, Anadolu yakasındakinden 1-2 knot daha fazladır. O yüzden motoru güçsüz veya yelken seyriyle Marmara’ya doğru seyir yapacak olan yatların anadolu yakasını takip etmelerini tavsiye ederim.

Boğaz kıyılarında oluşan ters akıntılarından faydalannmak isteyen yatlar boğazın kıyılarındaki sığlıklara çok dikkat etmelidirler.

Not : Geçen yıllarda 38 feet, motoru çok güçsüz olan bir yelkenli yat ile Ege üzerinden Çanakkale Boğazı’nı geçecektim. Sabahın ilk ışıklarıyla boğaza motor-yelken seyri ile girdim. Sabah saatlerinde 20 knot hızında olan poyrazın hızı öğlene doğru 32 knot hızına kadar çıkıyordu. Akıntının hızından dolayı boğazı motor- yelken tırmanamadım, her tramolada, boğaz beni geriye doğru atıyordu. Tüm bunların üstüne üzerime gelen gemiler yelken seyrni zora sokuyorlardı. Yelkenleri kapatıp, akıntının az olduğunu bildiğim anadolu kıyısından motor seyrine geçtim. Kepez Burnu’na kadar rahat ilerledim. Kepez Burnu’nda motora 2800-3000 devir vermeme rağmen olduğum yerde duruyordum. Yaklaşık yarım saat olduğum yerde ilerledim, sancak tarafımda kalan Kepez Burnu’nunda yürüyen insanlar çoktan Çanakkale’ye varmıştı. Sığlıklara dikkat ederek, sahile daha da yakınlaştım. Biraz daha zaman geçtikten sonra en azından gözle görülür şekilde ilerleyebildiğimi anladım. Çanakkale’ye doğru yaklaştıkça akıntının hızı azaldı ve Nara Burnu’nu çok rahat döndüktan sonra seyre tekrar yelken basarak devam ettim. Anlaşıldığı gibi poyraz esen bir havada güneyden kuzeye seyir yaparken, Kepez Burnu’nu ve Çanakkale Merkezi’ni geçtikten sonra rahat bir seyir yaparsınız.

Deniz Giray
deniz@denizgiray.com