275
LİMANLAR KANUNU
Kanun Numarası Kabul Tarihi Yayımlandığı R. Gazete Yayımlandığı Düstur
: 618
: 14/4/1341
: Tarih : 20/4/1341 Sayı : 95
: Tertip : 3 Cilt : 6 Sayfa : 18
*
* *
Bu Kanun ile ilgili tüzükler için,”Tüzükler Külliyatı”nın kanunlara göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız. Bu Kanun ile ilgili olarak Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren yönetmelik için, “Yönetmelikler Külliyatı”nın kanunlara göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız.
*
* *
Madde 1 – Limanların idare ve temizlenme ve derinlenme, genişlenme, taranmasına, şamandıraların konma ve iyi halde tutulmasına ve bu hususlara müteferri bütün liman işlerinin yapılmasına Hükümet mecburdur.
Madde 2 – (Değişik: 16/7/2008 – 5790/15 md.)
Türkiye limanlarına girip çıkan bütün gemiler ve deniz araçları bu Kanun hükümlerine tabidirler. Limanların sınırları ile kamu limanlarının yetki alanlarını belirleyen deniz koordinatları, limanlara gelen gemilerin ve gemi dışında kalan her türlü deniz aracının liman içinde seyir, demirleme, rıhtım ve iskelelere yanaşma, şamandıralara bağlama ve buralardan ayrılmalarında uyulacak kurallar ile ticaret eşyası, patlayıcı, yanıcı ve benzeri tehlikeli maddelerin boşaltma ve yükleme yöntemini, yer ve zamanlarını, gemilerin limanda kalabilecekleri süreleri, çevre kirliliğinin önlenmesi ile limanda düzen ve disiplinin sağlanmasına ilişkin diğer hususlar Denizcilik Müsteşarlığınca çıkartılacak yönetmelikle düzenlenir.
Madde 3 – Gemilerin Hükümete ait şamandıralara ve liman tesisatına yapacakları hasarı gemi sahipleri ve mensup oldukları şirket ve acentalar işbu kanun mucibince tazmine mecburdur.
Madde 4 – Liman reisliğinden resmi izin alınmadıkça deniz kıyılarında, iskele, rıhtım, kızak, kayıkhane, tamirhane, fabrika, gazino, depo, mağaza ve umumi deniz hamamları yapılamaz liman reisliğinin yasak ettiği yerlere pasekül, moloz, safra ve süprüntü ve emsali gibi şeyler atılamaz. (1)
________________________
276
Madde 5 – Limanlar içinde Hükümetin tayin ve tahdit ettiği yerlerde deniz kıyısına kazık çakmak, doldurmak suretiyle denize tecavüz etmek ve limanların içinde ve deniz üzerinde kahvehane, yemekhane, yatakhane misillü mahaller tesis eylemek veyahut herhangi bir suretle limanların genişliğine halel vermek memnudur.
Madde 6 – Liman reisliğinden izin alınmadıkça kara sularında dalgıç ameliyatı yapılamaz.
Madde 7 – (Değişik: 21/9/1935 – 2829/1 md.)
Limanlar dahilinde seyir ve seferin selametine engel olabilecek suret ve vaziyette batan bilcümle gemileri ve eşyasını liman reisleri tarafından tayin olunacak kısa bir müddet zarfında çıkarmağa bunların sahip, kaptan ve acentaları mecburdurlar. Bu müddet gazetelerle ilan ve ilişikliler malüm olduğu takdirde kendilerine noterlik marifetile de tebliğ edilir.
Fenni zaruret veya eşya ve gemiler üzerindeki hukuki vaziyet ve ihtilaf gibi sebeplerle ilişikliler tarafından yapılacak itirazlar üzerine bu müddet İktısat Vekaletince lüzumu kadar uzatılabilir. Sahip, kaptan veya acentaları tarafından tayin edilen müddetler içinde, çıkarılmıyan gemi ve eşyasını, liman idareleri istedikleri gibi çıkartmağa veya imha ettirmeğe salahiyetlidir.Liman idarelerince imha edilmiyerek çıkarılabilen enkaz ve eşyayı çıkarma masraflarını ödeyerek almak üzere sahipleri gazetelerle ilan suretile çağrılırlar. Bu ilandan sonra on beş gün geçtiği halde sahiplerince çıkarma masrafı ödenerek alınmıyan enkaz ve eşya liman idarelerinin müracaatı üzerine malmemurları tarafından satılarak bedeli Hazineye irat kaydedilir. Satış bedeli çıkarma masrafından fazla olursa farkı, müracaatlerinde, Hazinece hak sahiplerine verilir.
Batmış olan gemi ve eşyası Devlete ait olduğu surette ilana lüzum kalmaksızın liman idarelerince çıkartılarak malmemurlarına teslim edilir ve çıkarılamıyacak vaziyette olanları imha ettirilir.
Madde 8 – Sermayesinden bir kısmını bütçesinden vererek limanlarda yükleme ve boşaltma ve su, kömür dağıtma işlerini tanzim için hisse senetleri nama muharrer her limanda birer anonim Türk şirketi meydana getirmeğe Hükümet mezundur. İstanbul liman için 1341 senesi nihayetine kadar böyle bir şirketin teşkili mecburidir.
Bugün bu işlerde çalışmakta olan merakibi bahriye sahipleri, işbu merakibe kesilecek kıymet üzerinden şirketlerin hisse senetlerine tercihan talip olmak hakkını haizdir. Ancak şirketlerin teşekkülünden itibaren altı ay içinde işbu haklarını istimal etmedikleri halde hakları sakıt olur. Şirketler mezkür merakipte çalışan işçileri başkalarına tercihan işletmeğe mecburdurlar. Mezkür merakibin kıymetleri berri ve bahri ticaret odalarından birer aza ile ticaret müdürü ve liman reisi ve merakip sahipleri mümessilinden mürekkep beş kişilik bir heyet tarafından takdir olunur.
Madde 9 – Belediye hudutları içinde kıyıdan kıyıya insan, hayvan, kum, kireç, kereste ve saire taşıyan veya vapurlara yolcu veya yolcu eşyası nakleden merakibi bahriye serbest çalışabilirler.
Madde 10 – Bahri merakibi belediye hudutları içinde nakliye tarifeleri her altı ayda bir defa ticareti bahriye müdürü veya liman reisi ve ticaret odası ve belediyeden ve var ise bahri ticaret odası ve şirket meclisi idaresinden müntahap birer aza ile mıntıka ticaret müdüründen mürekkep bir komisyonca tanzim ve Ticaret Vekaleti tarafından tasdik olunur.
277-278
Madde 11 – (Değişik: 23/1/2008-5728/3 md.)
İşbu Kanun ile ikinci maddede mezkür nizamnamelere muhalif hareket edenlere liman başkanı tarafından beşyüz Türk Lirasından yirmibin Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir.
Madde 12 – Sefain ve gemi sahiplerinden veya mensup olduğu şirketlerden işbu kanun ile ikinci maddede mezkür nizamnameler ahkamına mugayir hareket edenler hakkında liman memurları tarafından zabıt varakası tanzim ve liman riyasetine tevdi olunur.
Madde 13 – Kanun ve nizam hilafında hareketi görülenler liman memurları tarafından tanzim olunacak zabıt varakaları üzerine, liman reisi tarafından yirmi dört saat zarfında daireye davetle isticvap edilir. Serdedecekleri müdafaata göre tahkikatı lazıme icra ve icap edenler celp ve istima ve tebeyyün edecek hale göre karar tebliğ olunur.
Madde 14 – (Mülga: 23/1/2008-5728/578 md.)
Madde 15 – (Mülga: 23/1/2008-5728/578 md.)
Madde 16 – (Mülga: 23/1/2008-5728/578 md.)
Madde 17 – Gemi ve süvarilerinin icabında alacakları kılavuzların liman idarelerince müseccel olması şarttır. Madde 18 – Fırtına sebebiyle limanı terketmek mecburiyeti müstesna olmak üzere rüsumu bahriyeyi vermiyen
gemilerin seferine müsaade edilmez.
Madde 19 – Mevcut kanun ve nizamların işbu kanuna uymıyan hükümleri mülgadır.
Madde 20 – İşbu kanun neşri tarihinden muteberdir.
Madde 21 – İşbu kanunun icrasına Ticaret ve Adliye Vekilleri memurdur