Balığın Taze Olduğunu Anlamak

Balığın Taze Olduğunu Nasıl Anlarız?

Herkesin en önemli endişelerinden biri, tezgahtaki balıklar arasından seçim yaparken, en taze olanını seçmektir. Taze olmayan bir balığın zehirleme etkisi oldukça yüksek olmaktadır. O yüzden balık alacak herkesin, balıkların tazeliği hakkında az da olsa bilgi sahibi olması gerekmektedir.

Eğer paketlenmiş bir balık alınmıyor ve balıkçı tezgahlarından alınıyorsa seçim yapma şansınız olacaktır. Balıkçılar, balıkların taze kalması ve taze görünmeleri için, tezgahtaki balıkların üzerlerine kısa aralıklarla su dökerler. Bu şekilde balıklar, alıcı olan bizlerin gözüne daha parlak ve canlı görünürler. Dışardan dikkatlice balığa bakıldığında, taze olup olmadığını anlamak mümkün olmayacaktır.

Genellikle, balık marketten de alınsa, tanıdık balıkçı tezgahından da alınsa karşılıklı güven alıcı için önemli bir etkendir. Bir çok balıkçı tezgahlarında bayat ve tazeliğini yitirmiş balık sergilemediğini bilmekteyiz ama tanıdık olmayan veya güven algısı yaratmayan kişiler için de balık bilginiz sağlam olmalıdır.

Taze balığı anlamak için bir çok görsel ve fiziksel izlenim mevcuttur. Bunları sıra ile açıklayalım;

Balığın Gözlerine İyi Bakın

Balık almadan önce balığa ilk bakacağınız yer gözleri olmalıdır. Taze balığın gözleri parlak ve dışa doğru hafif bombeli olur. Eğer balığın gözleri buğulanmaya, beyazlaşmaya başlamış ve içeri doğru çökmüşse, o balık tazeliğini yitirmiştir.

Her türlü balığın gözünden taze olup olmadığını kolayca anlayabilirsiniz ve sizi asla yanıltmayacaktır. Bu basit ve etkin yönteme öncelik vermenizi tavsiye ederim.

Pullara Dikkat

Tüm balıkların yüzeylerinde pul bulunur. Bazılarının pul miktarları fazladır, bazılarının azdır veya tipleri farklıdır. Eğer baktığınız balığın pul miktarı fazlaysa, pulların durumuna bakarak da kolayca tazeliği anlayabilirsiniz.

Balığın pulları canlı, parlak ve balık etine yapışıksa balık tazedir. Balığın üzerinde elinizi hafifçe gezdirdiğinizde, pulları dökülmeye başlıyorsa, balık tazeliğini yitirmeye başlıyordur. Bayatlamış balıkta pullar cansız görünür, dökülmeye başlar.

Balık çiftliklerinde üretilen bazı balıkların pul miktarları az olabilmektedir. Eğer pul miktarı balığın tazeliği konusunda şüpheye düşüyorsa, en kesin sonuç olan gözlerine bakmayı tercih ediniz.

Koku almaya çalışın

Tazeliğini yitirmiş bir balık, üzerinde üreyen zararlı organizmalar yüzünden normal balık kokusunu kaybeder. İnsanı rahatsız edecek şekilde ekşi ve çöp kokusu veya asit kokusu gibi bir koku salgılamaya başlar. Eğer incelediğiniz balık kötü kokacak seviyeye geldiyse kesinlikle yemeyiniz.

Siz balık seçerken, eğer diğer balıkların kokuları ile karıştığından şüphe ediyorsanız, balığın solungacının altını yakından koklayınız. Tazeliği açık bir şekilde ortaya çıkacaktır.

Solungacın rengi kendini her zaman ele vermez

Taze balığın solungaçları genellikle kırmızı kan renginde olur. Koyu kırmızı bir renk görüldüğünde balığın taze olduğu anlaşılır. Ancak balığın taşınması sırasında ve tezgahta sürekli yıkanması sonucu, solungaçlarının rengi canlılığını yitirmiş olabilir.

Sadece balığın solungacının rengine bakarak karar vermek sizi yanıltacaktır. Yukarıda belirttiğimiz gibi fazla su ile temas eden solungaçlar bazı balıklarda beyaza, kahverengiye veya şeffaf renge dönecektir.

Haberlere konu olmuş bir konudan da bahsetmek gerekiyor. Bazı kötü niyetli kişiler, balıkların solungaçlarını kırmızı mürekkep ile boyayarak, balığı taze gösterme çabasına girişmektedir. Bu tür oyunlara aldanmamak için gene her zaman belirttiğim gibi solungaç yerine balığın gözlerine iyi bakınız.

Balığın duruşuna bakın

Balıklar, sudan çıktıklarında sertleşirler fakat bir süre sonra yumuşamaya başlarlar. Taze balık, dik ve diri duruşa sahiptir. Balığın başından tutarak, başı aşağıda, kuyruğu yukarıda kalacak şekilde tuttuğunuzda, kuyruğu hemen aşağıya düşüyorsa balık bayatlamaya başlamıştır.

Her türlü balığı, bu yöntem ile kontrol etmek mümkün değildir. Örneğin küçük ve yumuşak balıkları bu şekilde kontrol edemezsiniz, balık taze de olsa bayat olduğu izlenimi edinirsiniz.

Kefal, palamut, levrek, çipura gibi balıklara, bu yöntem ile tazelik kontrolü yapabilirsiniz. Tatlı su balıkları da çabuk yumuşama eğilimi göstereceği için bu diklik yöntemi ile kontrol edilemezler.

Dokunma yöntemi

Balığa hafifçe dokunarak da tazeliğini anlayabilirsiniz. Örneğin kolunuza, parmağınızla hafif bastırıp bıraktığınızda nasıl deriniz hemen eski halini alıyorsa, taze balık da, bu şekilde eski halini alacaktır. Bayat balıkta ise dokunduğunuzda balığın yüzeyinde hafif çukurluk kalır.

Genel sonuç

Kısacası bir balığı seçerken, canlı, parlak ve diri olmasına, gözlerinin de parlak ve dışa boğumlu olmasına dikkat ediniz.